Op dinsdag 24 september kwamen vertegenwoordigers uit de watersector (markt, overheid en kennisinstellingen) bijeen voor de DigiShape-dag in Delft. Onder het motto “Nederland is de best gemonitorde delta van de wereld” bespraken we nieuwe data-gedreven oplossingen voor de uitdagingen van onze delta. Centraal stond het ontwikkelen van use cases die bijdragen aan een breed toegankelijk datalake, gevuld met bestaande en nieuwe monitoringsgegevens.
Samenvatting
De sessie begon met presentaties van Gert-Jan Schotmeijer over Delta Enigma en Peter Thijsse en Patrick Gorringe over LandSeaLot. Daarna was er een interactief deel waarin we mogelijke use cases bespraken en een afsluitende presentatie door Michiel Blind over de financieringsmogelijkheden van deTKI Deltatechnologie.
Delta Enigma - Gert-Jan Schotmeijer (Deltares)
Delta ENIGMA is een grote wetenschappelijke onderzoeksinfrastructuur die de komende 10 jaar in het Nederlandse delta gebied (rivieren, estuaria en kust) wordt opgezet door het DANUBIUS-NL consortium. In het Danubius-NL consortium nemen de volgende partners deel: Universiteit Utrecht (penvoerder), Universiteit Twente, Technische Universiteit Delft, Universiteit Wageningen, NIOZ, Deltares en Geologische Dienst Nederland (onderdeel TNO).
Het NWO-project heeft als doel biogeomorfologisch onderzoek naar een hoger niveau te tillen door een unieke infrastructuur te bieden om te begrijpen hoe organismen, stromingen, golven, wind en sediment samen het delta-landschap vormen, ook tijdens extreme gebeurtenissen.
Delta ENIGMA zal van de Nederlandse Delta een wereldwijd toonaangevende 'supersite' maken voor onderzoek naar delta biogeomorfologie onder klimaatverandering. Dit wordt bereikt door het realiseren van een gedistribueerde observatie- en onderzoeksfaciliteit op deltaschaal die zich richt op vier hoofddoelstellingen:
- Het ontrafelen van de biogeomorfologische processen die delta's bouwen, in een geïntegreerd perspectief op het gekoppelde rivier-estuarium-kustsysteem;
- Het verplaatsen van biogeomorfologie van delta's naar het tijdperk van big data als een cruciale stap in de ontwikkeling van een nieuwe generatie voorspellende modellen;
- Kwantificering van het belang van extreme gebeurtenissen in de biogeomorfologische vormgeving van delta's onder klimaatverandering;
- De basis leggen voor een beter beheer van delta's wereldwijd, inclusief de toepassing van op de natuur gebaseerde oplossingen die geworteld moeten zijn in een diepgaand systeembegrip.
Deze vier hoofddoelstellingen worden gerealiseerd door zeven werkpakketten. In zijn presentatie lichtte Gert-Jan Schotmeijer (Deltares) werkpakket 7 over de ICT-backbone verder uit. Het uitgangspunt van FAIR data management en aansluiten bij bestaande standaarden spelen daarin een grote rol. Gert-Jan eindigde met een oproep om input te leveren vanuit de rol van respectievelijk data producers en data consumers om zo DeltaEnigma een nog groter succes te maken. Aansluitend werden de aanwezigen uitgedaagd om een DigiShape use case of zelfs propositie te creëren.
Sheets Delta Enigma (pdf)
LandSeaLot - Peter Thijsse (Maris) en Patrick Gorringe (Swedish Meteorological and Hydrological Institute)
LandSeaLot is een onlangs gestart EU project met het doel de “observatie gaten” in de land-zee interface (vooral Delta’s) te verminderen. De aanpak hiervoor bestaat uit testen en in praktijk toepassen van meer kostenefficiente monitoringsmethodes (sensoren), verbetering van modellen, en integratie van deze nieuwe data en modellen in regionale data producten. De monitoring data komt vanuit satellieten, traditionele monitoring en research data, en de cost-efficient data vanuit burgers (zeilers, vissers) en burgerwetenschappers.
Het project, waarin 20 partners uit 12 landen samenwerken, streeft ernaar om door middel van satellieten, in-situ metingen en citizen science nauwkeuriger inzicht te krijgen in de dynamische interacties tussen land en zee. Dit wordt ondersteund door numerieke simulaties om beter te begrijpen hoe terrestrische en mariene habitats elkaar beïnvloeden. Het project loopt vier jaar, tot 2028, en zal verschillende methoden testen, metadata en datamodellen en vocabulairen ontwikkelen om de data integratie te verbeteren, en dit demonstreren in de LandSeaLot Integration Labs.
Van groot belang bij het beperken van de observatiegaten zijn de snel opkomende, kostenefficiënte sensoren om de observatiecapaciteit in ondergeobserveerde gebieden te vergroten. Deze technologieën kunnen bestaande monitoringnetwerken aanvullen, vooral in kust- en shelfgebieden waar gegevens vaak schaars zijn. Dit bevordert niet alleen wetenschappelijke inzichten, maar ook beleidsstrategieën voor duurzaam beheer. Citizen science speelt een cruciale rol in dit project, waarbij het doel is om het EU doel te ondersteunen om in 2025 20% van de mariene data door burgers te laten verzamelen. Door een gecentraliseerde marktplaats en beste praktijken (voor het toepassen van de sensoren) te ontwikkelen, en daarnaast te werken aan metadata en data standaarden en FAIR data, hoopt LandSeaLot een breed gedragen en efficiënte observatiestrategie te realiseren die aansluit bij de behoeften van diverse stakeholders.
Sheets Peter Thijsse LandSeaLot (pdf)
Sheets Patrick Gorringe LandSeaLot (pdf)
Use cases
Na deze presentaties werkten de deelnemers in groepen aan concrete use cases rondom de besproken thema’s die binnen Digishape in de komende jaren zouden kunnen worden opgepakt. Hierover later meer.
TKI Deltatechnologie (TKI DT) - Michiel Blind
Als afsluiter van de bijeenkomst vertelde Michiel Blind, directeur van het TKI Bureau Deltatechnologie, dat de TKI jaarlijks bijna 5 miljoen euro investeert in publiek-private samenwerkingsprojecten (PPS), die gericht zijn op de uitdagingen in de deltatechnologie. Deze projecten dragen bij aan de uitvoering van de Kennis- en Innovatieagenda voor Landbouw, Water en Voedsel, met doelen rondom onder meer “Veilige delta” en sleuteltechnologieën. Door innovatie te stimuleren en als matchmaker op te treden tussen ondernemers en kennisinstellingen, zorgt TKI Deltatechnologie ervoor dat er effectieve en duurzame maatregelen beschikbaar komen om de delta veilig en leefbaar te houden. Onder het credo ‘bedrijfsleven aan het stuur’ roept Michiel het bedrijfsleven nadrukkelijk op om mee te doen.
