Op 2 juli organiseerde DigiShape een werksessie binnen de werkgroep Water en Klimaat van de Nederlandse AI Coalitie. Het doel: verkennen hoe AI kan bijdragen aan klimaatuitdagingen. Eén van de besproken concepten was ‘AI for flood disaster management’, een spontaan idee van Christine Bel dat nog verdere uitwerking vraagt. We spraken haar hierover.
Christine, wat is jouw functie?
“Als Innovation Manager AI aan de TU Delft verbind ik wetenschap met de praktijk, zodat ons onderzoek concreet bijdraagt aan het helpen oplossen van maatschappelijke problemen. De sessie AI voor Water en Klimaat was een kans om te verkennen hoe AI oplossingen kan bieden voor uitdagingen rondom water en klimaat.”
Kun je meer vertellen over je idee om AI in te zetten bij overstromingen?
“Er wordt volop onderzoek gedaan naar het met AI voorspellen van overstromingen, ook door TU Delft. Maar wat doe je met die informatie? Welke maatregelen neem je bij een voorspelde of lopende overstroming? Naast technische oplossingen, zoals dijken of zandzakken, spelen bestuurlijke aspecten een rol. Wat doe je bijvoorbeeld als iedereen probeert met de auto een stad uit te komen? Werken dan je evaluatieprotocollen nog wel? Er spelen allerlei procedures, communicatie, politiek en onvoorspelbaar menselijk gedrag mee en AI kan wellicht helpen deze complexe factoren te integreren in de besluitvorming.”
Heb je een voorbeeld van hoe AI kan helpen in crisissituaties?
Lachend: “Eerlijk gezegd baseer ik me vooral op wat ik tijdens de bijeenkomst hoorde en op Netflix, want ik ben geen waterexpert. In de serie ‘Wielka Woda’, gebaseerd op een waargebeurd verhaal, moeten betrokkenen beslissen of ze een dijk gaan doorbreken om een stad te redden, ten koste van een dorp. Niemand durfde die verantwoordelijkheid te nemen. Wat er uiteindelijk gebeurde, verklap ik niet, maar ik denk dat AI in crisissituaties snel scenario’s kan doorrekenen en opties kan bieden, zodat je niet in eindeloze politieke discussies belandt.”
Wat zijn volgens jou uitdagingen bij het toepassen van AI in deze context?
“De eerste uitdaging is de beschikbaarheid van data. We hebben betrouwbare gegevens nodig over overstromingen, infrastructuur en menselijke reacties. Daarnaast is ethiek belangrijk. AI kan scenario’s doorrekenen, maar dat betekent niet dat die scenario’s ook bestuurlijk haalbaar of wenselijk zijn. Denk aan de toeslagenaffaire: daar is onvoldoende nagedacht over de onwenselijke gevolgen van de inzet van algoritmen. Bij overstromingen moet je bijvoorbeeld afwegen: nu actief ingrijpen met bepaalde consequenties of ergere gevolgen riskeren? Dit moet ingebed zijn in een systeem dat ook dit soort ethische en bestuurlijke afwegingen meeneemt. En de uiteindelijke beslissing ligt altijd bij de mens.”
Wat zou een volgende stap kunnen zijn voor het verder ontwikkelen van dit idee?
“Wetenschappers en onderzoekers vinden die geïnteresseerd zijn in dit onderwerp en de mogelijkheden voor funding verkennen. Daarbij is het uiteraard van belang om samen te werken met partners zoals Rijkswaterstaat, waterschappen en gemeenten.”
Hoe kijk je terug op je rol in de werksessie?
“Het was een waardevolle ervaring om met experts te praten en een spontaan idee te delen. Mijn rol is vooral om verbindingen te leggen en te kijken hoe we verder kunnen met zulke ideeën. Als er wetenschappers zijn die geïnteresseerd zijn, kan ik hen in contact brengen met mogelijk geïnteresseerde TU onderzoekers.
